Wonen en thuisloosheid

Sociale bescherming

Het recht op wonen

Het recht op wonen is opgenomen in wetten en internationale verdragen: de Belgische Grondwet, de Vlaamse Codex Wonen, het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, …

Thuisloosheid beëindigen

‘Thuisloosheid’ gaat over situaties waarin dat recht op wonen wordt geschonden. Een (t)huis hebben betekent:

fysisch: genoeg huisvesting (of ruimte) hebben voor jezelf en je gezin
sociaal: er je privacy kunnen bewaken maar ook sociale relaties kunnen uitbouwen
wettelijk: aanspraak kunnen maken op die ruimte.

We zien vier categorieën thuisloosheid:

Dakloosheid mensen leven noodgedwongen op straat en in de openbare ruimte of maken gebruik van de nachtopvang.
Thuisloosheid Mensen verblijven noodgedwongen in een opvang voor kortverblijf, in een verblijf voor vrouwen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld, in een gevangenis, ziekenhuis of jeugdinstelling. Er is geen zicht op huisvesting na hun ontslag uit de instelling of vrijlating uit de gevangenis.
Instabiele huisvesting Bijvoorbeeld in een woonst zonder huurcontract, of (niet uit vrije keuze) bij familie of vrienden (sofasurfen), of onder dreiging van huiselijk/familiaal geweld.
Ontoereikende huisvesting Bijvoorbeeld in een onbewoonbaar verklaarde woning, een camper, een kraakpand.

Housing First

Housing First is een effectieve strategie om thuisloosheid te bestrijden. De meest kwetsbare dak- en thuislozen krijgen een plek in de samenleving. SAM ondersteunt deze aanpak actief.

Wat doet SAM?

We ondersteunen innovatieve projecten rond ‘wonen’

SAM ondersteunt SAAMO bij de ontwikkeling van innovatieve projecten op de woonmarkt, bijvoorbeeld:

alternatieve woonvormen
modellen om energiebesparende maatregelen ook voor kwetsbare groepen toegankelijk te maken.

Daarnaast steunt SAM De Woonzaak;een campagne om het recht op wonen op de politieke en maatschappelijke agenda te plaatsen.

Ondersteuning beëindigen van thuisloosheid

Inzake thuisloosheid ondersteunt SAM:

de OCMW 's
de CAW's
het sociaal werk in sociale huisvestigingsmaatschappijen en sociale verhuurkantoren

Wat bieden we?

Informatie, advies en maatwerk. Voor sociale professionals: complexe cliëntsituaties, juridische informatie over rechten van thuislozen… Maar ook bredere informatie voor beleidsmensen, wetenschappers en actoren op het terrein. Heb je een vraag voor ons team? Mail naar thuisloosheid@samvzw.be
Trainingen. Voor hulpverleners: basisvorming, preventie van uithuiszetting door preventieve woonbegeleiding, Housing First, begeleid wonen.
We ondersteunen (boven)lokale netwerken tegen dak- en thuisloosheid. We organiseren de kennisdeling en ervaringsuitwisseling tussen deze netwerken. We ondersteunden ze ook bij hun opstart.
Beleidsgericht werk. We streven er mee naar dat het Vlaams beleid zo adequaat mogelijk is . Zo maakten we een praktijkgerichte beschrijving op over Housing First. En een casestudy met aanbevelingen over meldpunten om uithuiszetting te voorkomen. We signaleren knelpunten aan relevante overheden en werken er constructieve oplossingen voor uit. Bijvoorbeeld over het voorkomen van uithuiszettingen bij kinderen, waarbij we samenwerkten met het Kinderrechtencommissariaat.

Housing First

Opleidingen:

cursussen voor mensen die beginnen te werken als Housing First-begeleider.
de leergroep Housing First Community of Practice
Train the Trainer-opleiding voor Housing First-trainers in Europa (samen met de European Housing First Hub en de Y-Foundation).