Onze beleidsvoorstellen voor het Actieplan ter bestrijding van dak- en thuisloosheid 2025-2029
België heeft zich, samen met de andere Europese lidstaten, geëngageerd om dak- en thuisloosheid te beëindigen tegen 2030. Dat deed het met de ondertekening in 2021 van het Verdrag van Lissabon, waarin de ambitie om dak- en thuisloosheid te beëindigen tegen 2030 is opgenomen.
Vlaanderen heeft sinds 2017 een Vlaams actieplan ter bestrijding van dak- en thuisloosheid. Daardoor zijn enorme stappen vooruit gezet om de problematiek van dak- en thuisloosheid terug te dringen. We pleiten er dan ook voor om tijdens de volgende regeerperiode opnieuw een actieplan op te stellen. De volgende regeerperiode wordt cruciaal in de ambitie om thuisloosheid tegen 2030 te beëindigen in Europa.
Om dit te realiseren is er in Vlaanderen nood aan een gedeelde Vlaamse strategie rond het voorkomen en bestrijden van dak- en thuisloosheid, waarin het recht op huisvesting centraal staat. De beleidsdomeinen Wonen en Welzijn vertrekken dus beter niet meer vanuit afzonderlijke doelstellingen. Het Actieplan wordt idealiter interdepartementaal opgesteld, en in samenwerking met het werkveld en gebruikers.
SAM draagt graag met concrete voorstellen bij aan het volgende Actieplan. Waar zinvol, engageren wij ons graag opnieuw om de uitvoering van het Actieplan te ondersteunen. In een nota Thuisloosheid beëindigen: wat zijn de volgende stappen? bundelt SAM beleidsvoorstellen voor het volgende Actieplan ter bestrijding van dak- en thuisloosheid 2025-2029.
We maken daarin een onderscheid tussen preventie, remediëring en monitoring.
Preventie van dak- en thuisloosheid
De beste manier om dak- en thuisloosheid te beëindigen, is ze te voorkomen. In Vlaanderen zijn de eerste stappen gezet in die richting. Dat plaatst Vlaanderen eerder in de top van Europa. Maar in vergelijking met de actieplannen van Finland, Denemarken, Wales en zelfs Nederland is er ruimte voor verbetering.
Onze beleidsvoorstellen op het vlak van preventie:
- Verhoog het aantal sociale woningen.
- Hervorm de huursubsidie en -premie als cruciale dam tegen de onbetaalbaarheid van de private huurmarkt.
- Voorzie in (project)middelen voor bij uitstroom uit institutionele contexten.
- Voorkom thuisloosheid bij jongeren.
- Hanteer een kindperspectief bij (dreigende) uithuiszetting.
- Installeer laagdrempelige meldpunten ter voorkoming van uithuiszetting.
- Maak het Fonds ter bestrijding van uithuiszetting ruim bekend en promoot het.
Remediëring van dak- en thuisloosheid via woongerichte oplossingen
Een verschuiving naar preventieve maatregelen is essentieel Maar het is ook cruciaal om effectieve strategieën te realiseren die mensen in staat stellen om uit deze moeilijke situatie te stromen en hun weg terug te vinden naar stabiele huisvesting en een verbeterde levenskwaliteit.
Onze beleidsvoorstellen op het vlak van remediëring:
- Zorg voor een duurzame implementatie van Housing First
- Ondersteun de experimenten met Housing First voor jongeren
- Stimuleer reconversie naar studio-opvang
Opvolging & monitoring
Monitoring en onderzoek waren belangrijke doelstellingen uit het huidige actieplan. Op dat gebied zijn er aanzienlijke vorderingen gemaakt.
De lokale tellingen van het aantal dak- en thuislozen verschaffen ongelooflijke inzichten en zijn van groot belang bij het vormgeven van beleid. Maar er is nog meer nood aan onderzoek.
Onze beleidsvoorstellen op het vlak van opvolging en monitoring:
- Voorzie in bijkomend onderzoek en monitoring
- Maak het Actieplan en Gemengd Platform slagkrachtiger
- Versterk de bovenlokale netwerken
Het rapport
Wil je weten hoe we tot onze aanbevelingen komen? Meer details over preventie, remediëring en monitoring? Download hieronder de beleidsvoorstellen ‘Thuisloosheid beëindigen: wat zijn de volgende stappen?’
